Bugun...

Hayati Alkış

Aşağı Tükürsen Sakal, Yukarı Tükürsen Bıyık!

Tarih: 31-12-2021 19:50:00 Güncelleme: 04-01-2022 09:45:00

Yılın son günleri yaklaştıkça, ülkemizde yılbaşı kutlamalarıyla ilgili aykırı görüşler de gündeme geliyor. Anayasasında “laik ve demokratik” bir ülke ifadesi olan Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşadığımız unutuluyor; İslam dininin izin vermediği biçimde kadın ve erkeklerin birlikte dans edip oyunlar oynadığından bahsedilip acımasızca eleştiriliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayınlanan genelgeyle, “Bu gece gayrimüslimlere benzemek gayesiyle çeşitli yiyecek, içecek almak caiz olmaz.” Deniyor. 
 
Böylece, geçmişte kalanı uğurlarken yeni gelen yıla “hoş geldin” karşılaması yapmaktan başka amacı olmayan insanlara “Sakın ha, bu gece güle oynaya yiyip içmeyin, fındık fıstık yemeyin; aksi halde dinden çıkar, kafir olursunuz” uyarısı yapılıyor. Başka dinler ile hiç ilgisi olmayan, niyeti sadece eş dost ile birlikte gülüp eğlenmek olan kişilerin kafası allak bullak ediliyor. 
***
Noel, Hristiyanlık inancında Hz. İsa'nın doğumunu kutlamak amacı olan bir bayramdır. Noel arifesi 24 Aralık'tır ve 25 Aralık'ta başlayan bayram hafta boyunca devam eder. Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık'a denk gelen 6 Ocak'ı Noel olarak kutlarlar. 
Her alanda yeni bir başlangıç anlamı taşıyan yeni yıl ise dünyada birçok ülkede değişik gelenek ve etkinliklerle kutlanıyor. Tümünün ortak dileği, gelecek yılın bolluk ve şans getirmesi.
Türkler eskiden yeni yıla Nevruzla girerlerdi. Cumhuriyetle birlikte Batı takviminin girmesi ve yeni yılın Ocak ayına taşınması kültürel alışkanlıklarımızı değiştirmedi. İnsanlar hemen bu kutlamalara ısındılar.
Kutlamaların en belirgin simgelerinden biri "Noel Baba" figürüdür. Günümüzde Noel Baba, 24 Aralık gecesi evlere gizlice girerek çocuklara hediye bırakan kırmızı elbiseli, beyaz sakallı, sevimli birisi olarak resmediliyor.
*** 
Noel baba, çam ağacı süslemek gibi ritüellerin batıdan alındığı gerekçesiyle İslam coğrafyasında hoş karşılanmıyor. Hristiyan geleneği olduğu savunuluyor. Fakat ağaç süsleme ve sakallı yaşlı bir adamın fakirlere, çocuklara hediye bırakma geleneği Türklerde batıdan önce var olan bir gelenektir.
Ünlü araştırmacı Muazzez İlmiye Çığ’dan gelen aşağıdaki yorumlara dikkatle kulak verelim:
“Türkler’in yeniden doğuş bayramı Nardugan’dır. Nar; güneş, dugan ise doğan güneş anlamına gelir. Nardugan, İslama kadar olan Türkler ve Sümerlerde de aynı adla anılan yeni yıl bayramıdır. 
Her yıl 22 Aralık’tan sonra gelen ilk dolunayda kutlanır. Bugün içinde tüm Türkler, ölümsüzlüğün simgesi olan ve Türk Mitolojisi’ne göre tüm insanların türediği ağaç olan Akçaçam ağaçları süslenir ve altında türlü oyunlar oynanır, kopuz eşliğinde şarkılar söylenir ve eğlenceler düzenlenirdi. 
Bu geleneğin yine anayurtları Orta Asya olan ve türlü nedenlerle Mezapotamya’ya göçen Sümerler’e Türklerden geçtiği oradan da Anadolu aracılığıyla Eski Roma’ya uzandığı ve günümüze kadar gelip 1 Ocak yılbaşının temelini oluşturduğu sanılmaktadır.”
 
Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ Türklerin batıdan çok önce yeni yılı kutladığını aynen böyle açıklarken, “Nardugan olarak bilinen bu bayram, Hunlar tarafından Avrupa’ya taşındı. Hristiyanlar, Nardugan törenini İsa’nın doğumuyla ilişkilendirip Noel adıyla kutlamaya başladı.“ diyor.
Araştırmacı Haluk Tarcan: “Nardugan, Ön Türkler’de ve İslama kadar olan Türkler ile Sümerlerde de aynı adla anılan yeni yıl bayramıdır.” İfadesiyle yukarıdaki yorumlara destek veriyor.
“Akçaçam” geleneği çok ama çok eski dedelerimize, ninelerimize dayanıyor. Atalarımızdan geliyor. Ve çok anlamlı evrensel gerçekleri anlatıyor.
*** 
Yeni yıl ailece ya da dostlarla eğlenerek keyfi çıkan bir kutlamadır. Yeni olanın güzellik, neşe ve şans getireceğine inanıyor olmamız kendimize güvenimizi arttıran bir duygudur. 2022 yılının hepimize mutluluk, şans ve bereket getireceğine inanıyoruz. Dileriz ki, bizi yanıltmaz!