Bugun...

Hayati Alkış

Ekonomik Tetikçiler!

Tarih: 16-07-2021 22:08:00 Güncelleme: 18-07-2021 03:59:00

ABD’nin ekonomik ve siyasal gücünün yayılması için perde gerisinde çalışan bir ekonomik tetikçi ordusunun var olduğu gerçek mi, yoksa sadece bir komplo teorisinden mi oluşmakta? 
Bunu bizzat o işlerin içinde yer alan ABD'li "ekonomik tetikçi" John Perkins, satış rekorları kıran ve Türkiye'de de çok bilinen "Bir ekonomik tetikçinin itirafları" adlı, sayıları beşe ulaşan kitaplarında şöyle anlatıyor. "Ekonomik tetikçi dediğim kişiler, birçok ülkeyi trilyonlarca dolar dolandıran yüksek ücretli profesyonellerdir. Kullandıkları araçlar arasında sahte finansal raporlar, hileli seçimler, rüşvet, zorbalık, seks ve cinayet vardır."
***
Çalışma yöntemler aşağı yukarı şöyle:
Öncelikle, ilgili ülkenin gelişerek kalkınacağı alanları belirliyorlar. Bunların bir kısmı ülkenin gerçekten ihtiyacı olan alanlar. Diğer kısmı ise o ülke kalkınması için gerekli olmasından öte, bölgede ABD çıkarları için gerekli olan alanlara yöneltiliyor, projeler buna göre planlanıyor.
Özellikle o ülkenin öz kaynaklarının yeterli olmayacağı, yüksek miktarlı krediler gerektiren, Elektrik santralleri, barajlar, otoyollar, havaalanları, limanlar, dev köprüler gibi hem halkın günlük hayatını kolaylaştıran hem de yeni ticaret yolları açarak ekonomiyi o yönde canlandıran projelere ağırlık veriliyor. Dev projelerin ihalesine giren ABD merkezli şirketler borç bulma işini de üstlenmekte, böylece, ülke yönetimi ayrıca kredi arama derdinden de kurtarılmakta. Bu krediler ABD bankalarından ya da Dünya Bankası fonlarından sağlanıyor. 
 
İnşa edilen havaalanları, yollar, limanlar o ülke yönetiminde yer alan siyasetçilerin itibarını da artırıyor. El kesesinden sağlanan bu şişirilmiş büyüme, gereğinden çok borçlanma ve ihale çarkının devam etmesi anlamına gelse de aynı zamanda yeni yapılacak seçimler için önemli bir avantaj anlamı taşıyor.
Peki, borç ödenemez duruma gelirse? 
Örnekler Latin Amerika deneyimlerinden yola çıkarak anlatılıyor. O ülke yönetimi borcunu başka şekilde ödemeye zorlanabiliyor. Yeni bir askeri üs ya da tesis inşaatına izin verme, BM toplantılarında ABD çıkarına oy kullanma gibi…
O da olmaz ve ülke içinde kendini çok güçlü hisseden iktidarı yönetenler direnmeye, bu açmazdan kurtulmak için farklı yollar aramaya başlarsa? 
Kitapta yazılanlara göre, ABD istihbaratı CIA başka yöntemleri devreye sokuyor. Son çare olarak, askeri müdahalelerle o yönetim işbaşından uzaklaştırılmaya çalışılıyor. 
***
İnsana “Yok artık, daha neler!” dedirtecek ölçüde varsayımlar senaryosu gibi görünse de; Perkins’in açıklamalarında inandırıcılık payı oldukça yüksektir. 
Örneğin, İran’da Musaddık hükümetinin CIA ve İngiliz istihbaratının ortak planlaması sonucu gerçekleşen operasyonla devrilmesi gibi… Şili’de Salvador Allende iktidarına son verilmesi gibi… 
Kendimizden örnek ararsak, Adnan Menderes’in 27 Mayıs darbesiyle iktidardan uzaklaştırılması gibi… Ülkenin kan gölüne döndüğü yıllarda, Kenan Evren ve dönemin Kuvvet Komutanları tarafından gerçekleştirilen 1980 darbesi gibi… Halkın ortak direnişiyle bertaraf edilen FETÖ ayaklanması gibi…
***
Önümüzdeki örnekler o kadar çok ki! Belki bunların hepsi gerçek belki sadece birkaçı… Belki de dünyanın herhangi bir yerinde artık çok daha yeni yöntemlerle bir başkası sergilenmekte... 
Öyle ya da böyle… Gelişmekte olan ülkelerin başına gelen her şey, yöneten iktidarların zora düşünce can simidi gibi sarıldığı “dış güçlerin” eseri mi? Hep bu ülkelere emperyalist devletlerin üst akılları tarafından komplolar kuruluyor ve o ülkeler de ellerinden gelen her şeyi yaptıkları halde bu tuzağa düşüp kandırılıyorlar mı? 
Birileri ne kadar derin komplo kurarsa kursun, bunun kendi ortamında bir karşılığı yoksa hiçbir işe yaramaz. Öncelikle, kendi kırılganlıklarımızın farkYakında olmamız gerekir. Ülke ekonomisini olumluya döndürmek için yabancılardan gelecek kredilere bel bağlamak, daha sonra sıkıntılar başladığında “dış güçler komplo kurdu” diyerek feryat figan sızlanmak, paçamızı kurtarmaya yetmeyecektir. 
Birkaç gün sonra karşılayacağımız Kurban Bayramı'nın ülkemize ve tüm insanlığa sağlık, huzur ve mutluluk getirmesi dileğiyle kutluyorum.